In een artikel van Trouw, gaat het over de discussie of de werkgever of werknemer verantwoordelijk is voor een burn-out. Daar worden rake dingen gezegd.
Het fenomeen burn-out heeft zich de laatste jaren stevig gemanifesteerd als beroepsziekte. Preventie moet het tij keren. De burn-out is als gevolg van de lock-down in coronatijd veel meer aan de orde.
Er wordt in dit artikel gesteld dat een burn-out te maken heeft met drie pijlers, te weten werk, privéleven (gezin, familie, vrienden) en ik (iemands mentale en fysieke gesteldheid). Nederlandse bedrijfs-, verzekerings- en huisartsen zien daarom burn-out niet als een aandoening die uitsluitend met werk te maken heeft. Dat is natuurlijk ook zo: als het op één van die pijlers langere tijd niet lekker loopt, dan neem je dat ook mee naar de andere pijlers.
De diepere oorzaak moet worden onderzocht, om een adequate behandeling te starten. Als dat traject is doorlopen, dan zullen alle pijlers daarop vooruit gaan. Daar is zowel de werknemer als de werkgever bij gebaat. Naar mijn idee is de werkgever er dan ook bij gebaat om zich te bekommeren om het welzijn van zijn medewerker en om daarin te investeren.
In genoemd artikel stelt bedrijfsarts Ribbens dat mensen een eigen verantwoordelijkheid hebben om stress op die drie niveaus tijdig te herkennen. Er wordt een vergelijking gemaakt met een kanarie die opgewekt zingend de kolenmijn ingaat. Als hij van zijn stokje valt door giftige gassen, is dat dan de schuld van de kanarie, de medewerker, of van de mijn, de werkomgeving? De werkomgeving, geeft ook Ribbens aan. Maar om die werkomgeving te veranderen, zal de medewerker het gesprek moeten aangaan met de baas. Lukt dat niet, dan kan de medewerker ander werk zoeken of het risico nemen dat hij net als de kanarie van zijn stokje gaat. En daar gaat het naar mijn idee mis! De baas kan óók in gesprek gaan met zijn werkgever als hij ziet dat er zaken niet lekker lopen!
Wat volgens Ribbens ook meespeelt, is dat tegenwoordig de vrijheid (autonomie) weliswaar groter lijkt, maar dat niet per se is. Bureaucratie, vooral in onderwijs en zorg, geeft medewerkers het gevoel dat anderen bepalen hoe zij moeten werken. Zorg en onderwijs zijn dan ook twee sectoren waarin burn-outs veel voorkomen.
Belangrijk dus voor de werknemer in het algemeen, maar vooral die in de zorg en in het onderwijs; ga op tijd in gesprek met je werkgever! Vraag om begeleiding en modder niet verder. Hiermee ook een oproep aan de werkgevers: ga ook zelf in gesprek met je werknemer! Wacht niet tot hij omvalt en jij met hoge kosten zit. Voorkomen is beter dan genezen. Zoek hulp bij een (dreigende) burn-out. Het liefst bij iemand die dit bij de wortel weet aan te pakken, zodat kans op herhaling minimaal is. Bedrijfsartsen: verwijs door!
